Thời trang Haute Couture là khái niệm tương đối xa lạ với mọi người. Nếu bạn không phải là người làm việc trong lĩnh vực thời trang thì có lẽ cũng đã có nghe qua cụm từ này. Vậy thời trang Haute Couture là gì? Nó là phong cách thời trang như thế nào? Được ra đời từ bao giờ? Nó sẽ phù hợp với những đối tượng nào? Cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây nhé!
Haute Couture là gì?
Vốn được ví như một giấc mộng vĩnh hằng của phái đẹp, Haute couture hay còn gọi là thời trang cao cấp. Nó đại diện cho sự xa hoa, hào nhoáng, tinh xảo nhất trong giới thời trang hiện nay.
Haute Couture được hiểu là thời trang may đo, là nghệ thuật may mặc dựa trên hai tiêu chí đó là sang trọng và sự công phu.
Thời trang Haute Couture tinh xảo, xa hoa
Tất cả các chi tiết trên trang phục đều được làm thủ công bằng tay, không sử dụng máy móc để đảm bảo độ hoàn hảo và độc nhất. Chất liệu sử dụng phải là hàng cao cấp, quý hiếm. Nhân công là những người có tay nghề cao, nhà xưởng đạt tiêu chuẩn. Thiết kế riêng, được đặt làm chứ không phải hàng may đo bán sẵn.
Haute Couture không chỉ là thước đo kỹ nghệ, tài năng và sự sáng tạo của nhà thiết kế. Nó còn thử thách tay nghề, kỹ thuật của người nhân công, nghệ nhân. Và Haute Couture là một di sản văn hóa, một tôn chỉ vĩnh hằng cho bao thế hệ trong lịch sử thời trang.
Lịch sử phát triển
Vào khoảng thế kỷ 18, nhà thiết kế Rose Bertin – người có ảnh hưởng lớn với thời trang Pháp. Bà là nhà thiết kế, may đo váy áo và làm nón cho hoàng hậu Antoinette. Bà đã sử dụng quyền lực của mình để điều khiển các nhà thiết kế Pháp thời bấy giờ. Rose Bertin buộc các hãng làm couture phải sáng tạo nên những bộ trang phục độc nhất vô nhị nhằm phục vụ cho phụ nữ đi dự tiệc mà không bị trùng lặp. Vào thời đó thì vấn đề thương hiệu, bản quyền không được quan tâm và chú ý như bây giờ.
Đến thế kỷ 19, mọi việc đã thay đổi hoàn toàn. Một nhà thiết kế người Anh có tên Charles Worth đã đi tiên phong trong việc đưa tên tuổi của mình vào các mẫu quần áo. Bên cạnh đó, ông tự tay làm những bộ trang phục dựa trên ý tưởng riêng rồi cho người mẫu mặc để chào bán với khách hàng. Mua hay không là tùy ý các “thượng đế”. Điều này đã tạo nên bước ngoặt lớn trong làng thời trang Pháp. Nếu Rose Bertin có công đặt nền móng cho ngành công nghiệp sản xuất Haute Couture thì Charles Worth mới là cha đẻ thực sự của thứ trang phục xa xỉ này.
Từ đó mà thuật ngữ “Haute Couture” xuất hiện, để diễn tả những “tác phẩm” của thời trang thiết kế. Biểu trưng cho sự sang trọng, tách biệt và thời thượng do chính các nghệ nhân may đo tạo riêng cho tầng lớp thượng lưu, các ngôi sao và thành viên hoàng tộc. Hơn một thế kỷ trôi qua kể từ khi ngành công nghiệp xa hoa này ra đời tại Paris, ngành công nghiệp thời trang cũng đã trải qua vô vàn những sự “thay da đổi thịt”. Cho đến ngày nay, sự độc nhất trong những thiết kế vẫn được nhấn mạnh trong các mẫu váy áo của Haute Couture. Và chúng phải tuân thủ những điều luật khắt khe của ngành công nghiệp mới.
Những trang phục Haute Couture vẫn chỉ dành riêng cho những tầng lớp thượng lưu, quý tộc hiện nay. Vì giá trị của một thiết kế váy áo này là vô cùng lớn, chính vì thế nó không phổ biến rộng rãi mà chỉ được biết đến trong giới nhà giàu.
Làm thế nào để được công nhận là Haute Couture?
Không phải cứ trang phục tự may đo, tự thiết kế, tự làm thủ công bằng tay là trở thành một Haute Couture. Mà nó có một thước đo cụ thể cho một thế giới sang trọng, xa hoa bậc nhất trong giới thời trang hiện nay. Sau khởi nguồn thành công và tầm ảnh hưởng của Worth lên nền thời trang Paris, đế chế thời trang “độc quyền” này cần những quy tắc hợp lý để những sản phẩm thiết kế tương tự cũng được công nhận. Theo đó, năm 1868, Le Chambre Syndicale de la Haute Couture (Nghiệp đoàn may đo cao cấp) được sáng lập với vai trò là nhà bảo vệ cho thời trang cao cấp. Các nhà thiết kế muốn được công nhận là một nghệ nhân Haute Couture phải đáp ứng một số quy chuẩn nhất định ra đời sau này vào năm 1945. Đến năm 1908, cụm từ “Haute Couture” lần đầu tiên được sử dụng chính thức.
Năm 1945, bộ quy chuẩn của Le Chambre Syndicale de la Haute Couture được thiết lập. Do đó, để công nhận là Haute Couture, các nhà mốt phải đáp ứng đủ 3 yêu cầu sau:
- Thiết kế theo đơn đặt hàng chuyên biệt
- Có một xưởng may tại Paris với ít nhất 20 nghệ nhân lành nghề
- Vào mỗi mùa mốt (tháng 1 và tháng 7), nhà mốt phải trình diễn một bộ sưu tập với ít nhất 35 mẫu thiết kế dành cho ban ngày và ban đêm.
Tuần lễ thời trang Haute Couture nơi mà các nhà thiết kế giới thiệu tác phẩm của mình
Chất liệu
Vốn là những trang phục xa hoa, tinh xảo, nên những chất liệu sử dụng phải là những chất liệu độc nhất, quý giá. Thiết kế Haute Couture được làm nên bởi những chất liệu tuyệt bậc từ những chi tiết nhỏ nhất: vải lụa thượng hạng, vải cashmere hiếm có, chất liệu da tốt nhất, lông thú, ngay cả những loại hạt đính kèm cũng phải được nhập khẩu từ các nhà sản xuất hàng đầu điển hình là Swarovski. Hay một số chất liệu như lông Lema, chỉ thêu Lesage, vải Massaro cho giày và Causse cho găng tay… Chất liệu càng tốt, độc và quý thì bộ trang phục càng được chú ý.
Giá trị của những mẫu thiết kế Haute Couture?
Một bộ Haute Couture cần ít nhất 20 người để hoàn thành trong trên dưới 700 giờ có giá bán cao gấp nhiều lần so với đồ may thông thường. Chúng ta đều biết Haute Couture thể hiện cho sự đẳng cấp, xa hoa. Đối với một bộ Haute Couture mặc ban ngày, giá bán sẽ ở khoảng 8.000 bảng Anh (hơn 290 triệu đồng). Trong khi đó, đồ mặc ban đêm sẽ đắt hơn nữa. Nếu nhà mốt sử dụng vải hiếm cùng các loại trang trí làm từ vật liệu quý, giá bán của Haute Couture có thể bị đội lên vài triệu bảng.
Mẫu váy tinh xảo, kỳ công
Vì giá trị của những thiết kế này lớn như vậy, nên nó chỉ dành cho một số đối tượng nhất định. Lượng khách hàng ít ỏi – khoảng 2,000 cá nhân trên toàn thế giới, song Haute Couture vẫn luôn là lời khẳng định bất dịch cho một đẳng cấp. Một định hướng phong cách thẩm mỹ trong ngành công nghiệp thời trang không ngừng xoay chuyển của thế giới hiện nay.
Không chỉ đòi hỏi sự tinh tế, tỉ mỉ và công phu trong quá trình sản xuất với hàng chục ngàn chi tiết được đính kết thủ công. Mỗi tác phẩm nghệ thuật này còn là lời khẳng định cho cái tôi của người tạo nên và người mặc nó.
Ai sẽ mua Haute Couture?
Haute Couture có giá trị xa hoa, đẳng cấp như vậy thì những đối tượng nào sẽ là người mua những trang phục này?
Haute Couture vốn được sinh ra và biết đến ở Pháp. Cho đến nay, giới thượng lưu Pháp chính là nguồn khách hàng chủ yếu của mẫu thiết kế Haute Couture.
Ngoài giới thượng lưu tại Pháp, Haute Couture ngày nay còn có các buyer (những người mua lại đồ cao cấp để bán lại) từ Nga, Trung Quốc và Trung Đông. Giá bán của các mẫu đồ có thể bị đội lên sau nhiều năm nên họ sẽ thu lại được một món hời không nhỏ từ tay những người thích sưu tầm Haute Couture.
Hiện nay không có nhiều nhà thiết kế Haute Couture, tính đến năm 2015 các thành viên của Haute Couture chỉ còn 12 thành viên. Có thể kể đến như: Chanel, Christian Dior, Givenchy, Maurizio Galante, Atelier Gustavolins, Bouchra Jarrar, Alexis Mabille, Alexandre Vauthier, Frank Sorbier, Jean Paul Gaultier, Stéphane Rolland, Adeline André. Do sự ra đời của những trang phục tiện dụng, may đo sẵn và phục vụ nhiều tầng lớp. Cũng như những quy định khắt khe của Haute Couture mà số lượng nhà thiết kế đã giảm đi đáng kể.
Một thiết kế của thương hiệu ELIE SAAB
Hiện rất ít ai có thể bỏ số tiền lớn để mua trang phục Couture và đối với những thương hiệu thời trang lâu năm thì việc trình diễn bộ sưu tập như cách để mọi người nhìn nhận về tài năng của mình, đơn cử như thương hiệu Viktor & Rolf tung ra các thiết kế độc đáo, đề cao tinh thần nghệ thuật và cuộc sống trong mỗi mùa mốt. Tuy nhiên, nếu như trong tương lai giới mộ điệu ngừng việc tìm hiểu và nhìn nhận về Haute Couture thì những điều tuyệt diệu này sẽ nhanh chóng chìm vào quên lãng.
Nhưng muốn điều đó không xảy ra và thời trang cao cấp vẫn tồn tại trong thế kỷ 21, Couture phải học cách thay đổi để phù hợp với thời cuộc, tiếp cận gần hơn với các tín đồ thời trang hiện đại như Vetements từng làm trước đây.
Thương hiệu chính thức được chứng nhận là nhà mốt Couture trong hai mùa qua. Chính những bứt phá về định nghĩa truyền thống của nghệ thuật thời trang cao cấp đã khiến hiệp hội chấp nhận và nới lỏng các quy tắc cứng nhắc của mình.
Haute Couture là một di sản văn hóa của làng thời trang, nó được bảo tồn và lưu giữ giá trị đến tận bây giờ. Hy vọng, Haute Couture sẽ luôn tồn tại và tiếp cận nhiều đến các tín đồ thời trang hơn nữa.
